Διαζύγιο με αλλοδαπό/ή

Αρκετά συνηθισμένοι τα τελευταία χρόνια, στο πλαίσιο μίας πολυπολιτισμικής κοινωνίας, είναι οι γάμοι Ελλήνων με αλλοδαπούς υπηκόους τρίτων χωρών, ήτοι κατοίκους εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με την τέλεση του γάμου, ο/η αλλοδαπός υπήκοος δύναται να αποκτήσει άδεια διαμονής υπό την ιδιότητα του μέλους οικογένειας Έλληνα πολίτη, κατά το άρθρο 61 του ν. 3386/2005 για την είσοδο, διαμονή κλπ υπηκόων τρίτων χωρών.

Σε περίπτωση που οι σύζυγοι επιθυμούν να προχωρήσουν σε λύση του γάμου τους, προκύπτουν αρκετά ειδικά νομικά ζητήματα, που χρήζουν ιδιαίτερα προσεκτικής μεταχείρισης.

Ι. Εφαρμοστέο δίκαιο στο διαζύγιο

Το πρώτο ζήτημα που ανακύπτει είναι ποιό δίκαιο θα ρυθμίσει το διαζύγιο των συζύγων. Σε σχέσεις με στοιχεία αλλοδαπότητας, όπως εν προκειμένω, κρίσιμο είναι να ανευρεθεί ποιο είναι το εφαρμοστέο δίκαιο, με βάση το οποίο θα θεσπισθεί η έννομη σχέση.

Κατά το άρθρο 16 Α.Κ. , το δίκαιο που διέπει το διαζύγιο είναι το δίκαιο που ρυθμίζει τις προσωπικές σχέσεις των συζύγων, και συγκεκριμένα κατά το άρθρο 14 Α.Κ.  πρόκειται είτε για το δίκαιο της τελευταίας κατά τη διάρκεια του γάμου τους κοινής ιθαγένειας, εφόσον ο ένας εκ των συζύγων τη διατηρεί, είτε το δίκαιο της τελευταίας κοινής συνήθους διαμονής τους, είτε το δίκαιο με το οποίο οι σύζυγοι συνδέονται στενότερα. Εν προκειμένω, το δίκαιο που διέπει το διαζύγιο Έλληνα πολίτη και αλλοδαπού υπηκόου είναι το ελληνικό, εφόσον οι δύο σύζυγοι δεν είχαν ποτέ κατά τη διάρκεια του γάμου κοινή ιθαγένεια, και εφόσον είχαν την τελευταία κοινή συνήθη διαμονή τους στην Ελλάδα. Κατά συνέπεια, οι κανόνες που διέπουν τα θέματα τα σχετικά με το διαζύγιό τους αντλούνται από το ελληνικό δίκαιο, και δη από το οικογενειακό δίκαιο, όπως αυτό έχει θεσπισθεί στον Αστικό Κώδικα.

ΙΙ. Απέλαση

Ως προς το αν ο αλλοδαπός υπήκοος απελαύνεται μετά τη λύση του γάμου, σε θεωρητικό επίπεδο, μπορεί να γίνει δεκτό, ότι εφόσον δεν έχει δυνατότητα να εξασφαλίσει με άλλο τρόπο άδεια παραμονής στην Ελλάδα, αν και όταν συλληφθεί ως παράνομος, θα πρέπει να απελαθεί. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει μετά τη λύση του γάμου να ενημερωθεί σχετικά η οικεία Διεύθυνση Αλλοδαπών της Αστυνομίας, προκειμένου να προβεί η αρμόδια Περιφέρεια σε ανάκληση της άδειας παραμονής του για αυτό το σκοπό.

Αν ωστόσο από το γάμο Έλληνα και αλλοδαπού υπηκόου υπάρχουν τέκνα, θα πρέπει να καταστεί σαφές ότι τα τέκνα αυτά είναι Έλληνες πολίτες-υπήκοοι, καθώς έχουν αποκτήσει την ελληνική ιθαγένεια-υπηκοότητα με τη γέννησή τους από Έλληνα γονέα (ius sanguinis). Κατά συνέπεια, ως συγγενής και μάλιστα ανιών Ελλήνων υπηκόων, δε μπορεί ο/η αλλοδαπός υπήκοος, εφόσον μάλιστα διατηρεί την επιμέλεια των τέκνων του, να απωλέσει την άδεια παραμονής του στην Ελλάδα.

ΙΙΙ. Εφαρμοστέο δίκαιο στις σχέσεις γονέων-τέκνων

Τέλος, το δίκαιο που ρυθμίζει τις σχέσεις γονέων τέκνων, κατά το άρθρο 18 Α.Κ., είναι  είτε το δίκαιο της τελευταίας κοινής τους ιθαγένειας, είτε το δίκαιο της τελευταίας κοινής συνήθους διαμονής τους, είτε το δίκαιο της ιθαγένειας του τέκνου ή των τέκνων. Εν προκειμένω, γονείς και τέκνα δεν είχαν ποτέ κοινή ιθαγένεια, άρα το δίκαιο που ρυθμίζει τις σχέσεις γονέων και τέκνων είναι το δίκαιο της τελευταίας κοινής συνήθους διαμονής τους.

Κατά συνέπεια, το δίκαιο που διέπει την επιμέλεια των τέκνων είναι το δίκαιο της τελευταίας κοινής συνήθους διαμονής των συζύγων, άρα το ελληνικό δίκαιο. Με βάση το δίκαιο αυτό, η επιμέλεια των τέκνων μπορεί να ανατεθεί στη μητέρα, παράλληλα όμως το δικαστήριο δε μπορεί να στερήσει από τον πατέρα το δικαίωμα επικοινωνίας με τα τέκνα του.

Το ζήτημα αν ο/η αλλοδαπός υπήκοος μπορεί να μετοικήσει στο εξωτερικό μαζί με τα τέκνα, είναι ιδιαίτερα δυσχερές και αποτελεί στάθμιση πολλών και περίπλοκων παραγόντων. Κατά πρώτον, το να μετοικήσει αυθαίρετα ο φορέας της επιμέλειας των τέκνων γονέας, εν προκειμένω ο/η αλλοδαπός υπήκοος, στο εξωτερικό μαζί με τα τέκνα του με τον Έλληνα υπήκοο, άνευ προηγούμενης ενημέρωσης και συμφωνίας των πρώην συζύγων, αποτελεί παραβίαση της δικαστικής απόφασης που ρυθμίζει τη γονική μέριμνα, και δη την επιμέλεια και την επικοινωνία των τέκνων με τους γονείς τους.

Ωστόσο, τα ανωτέρω δε σημαίνουν ότι δεν δύναται ο/η αλλοδαπός υπήκοος, φορέας της επιμέλειας των τέκνων, να μετοικήσει με αυτά στο εξωτερικό. Αυτό μπορεί να γίνει, κατόπιν σχετικού αιτήματος ενώπιον του δικαστηρίου που έκρινε το ζήτημα της ανάθεσης της επιμέλειας και επικοινωνίας των τέκνων, με επίκληση λόγων εξαιτίας των οποίων είναι αναγκαία η μετοίκησή του στο εξωτερικό. Το δικαίωμα βέβαια να αιτηθεί την απαγόρευση μετοίκησης των παιδιών στο εξωτερικό και την ανάθεση της επιμέλειας σε αυτόν έχει και ο Έλληνας υπήκοος γονέας που δεν επιθυμεί τα παιδιά του να μετοικήσουν με τον/την αλλοδαπό υπήκοο γονέα στο εξωτερικό.

Και πάλι φυσικά όλα τα ανωτέρω θα κριθούν και θα εκτιμηθούν με βάση το ελληνικό δίκαιο και τους κανόνες του, ευκταίο δε είναι ο δικαστής να προβαίνει σε στάθμιση  του αληθούς συμφέροντος του τέκνου.

Δικηγορικό Γραφείο “Attica Lawyers”
Σοφία Ι. Αντωνοπούλου
Δικηγόρος Αθηνών
Γ. Παπανδρέου 106Β, Ζωγράφου,
Τ.Κ. 15773
Τηλέφωνο: 210-7295274 / Fax: 210-7295275
Κινητό: 6978123 649
Email: info@atticalawyers.gr
Web: www.atticalawyers.gr

Οποιοδήποτε ερώτημα έχετε, μπορείτε να το υποβάλλετε στους ειδικούς του Singleparent.gr εδώ!