Ο νόμος δεν προβλέπει τη σχολική λίστα που δίνουν οι μονάδες στους γονείς

Με αφορμή το ερώτημα ανύπαντρης μητέρας και αναγνώστριας της σελίδας μας, απευθυνθήκαμε στη δικηγόρο μας, κυρία Αμυγδαλιά Τσιάρα συνεργάτιδα του δικηγορικού γραφείου  “Ε. Φωτοπούλου και Συνεργάτες” προκειμένου να μας εξηγήσει, τί ισχύει νομικά όσον αφορά τη λίστα που δίνουν οι δάσκαλοι ζητώντας από τους γονείς να αγοράσουν συγκεκριμένη γραφική ύλη, προκειμένου τα παιδιά να κάνουν εργασίες κατά τη σχολική χρονιά.

“Είμαι ανύπανδρη μητέρα και το παιδί μου πήγε προνήπιο φέτος. Η χαρά μου μεγάλη, αλλά φαίνεται ότι κόπηκε γρήγορα. Στην πρώτη συνάντηση γονέων, μας ζητήθηκε να πληρώσουμε 40 ευρώ για τα έξοδα του νηπιαγωγείου. Επειδή, διαμαρτυρήθηκα μου είπαν ότι σε εμένα θα έδιδαν λίστα και ήμουν δακτυλοδεικτούμενη επειδή και καλά τα έξοδα μετά θα μοιράζονταν στους υπολοίπους. Μία δε κυρία, πρώην μέλος της επιτροπής γονέων, ζητούσε επίμονα να πούμε μπροστά σε 30 άτομα αν δεν έχουμε λεφτά να πληρώσουμε για να ξέρουν.

Το αίμα μου ανέβηκε στο κεφάλι. Δεν ήξερα ότι πηγαίνοντας σε συνάντηση γονέων για να μου πουν για ψείρες, φαγητό και εκπαίδευση, θα είχα ραντεβού με τον Σταϊκούρα!!! Σήμερα δε, μόλις άφησα το παιδί μου, η δασκάλα μου είπε να της δώσω 5 ευρώ λέει για φακέλους.

ΤΙ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΑ;;; Ας μου εξηγήσει κάποιος σας παρακαλώ γιατί δεν τα χωράει ο νους μου. Τι επαιτεία, τι κατάντια; Επιτρέπεται δάσκαλοι να παίρνουν χρήματα από γονείς; Επιτρέπεται να υπάρχουν αυτές οι άτυπες “συμφωνίες” Δήμων και σχολείων, ότι θα σας δώσουμε λιγότερα χρήματα, αφού τον εξοπλισμό θα τον πληρώσουν οι γονείς;

Εγώ γνωρίζω ότι οι δημόσιοι λειτουργοί δεν επιτρέπεται να έχουν καμία οικονομική συναναστροφή με τους πολίτες (εκτός εάν ονομάζονται ΤΑΜΕΙΕΣ). Άλλωστε υπάρχει απάντηση του υφυπουργού παιδείας 17/9/2013 που κρίνεται παράνομη η διανομή λίστας (δεν προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία) ποσώ δε μάλλον (συμπληρώνω εγώ) η απαίτηση για οικονομική εισφορά!

Το κακό είναι ότι οι γονείς το κάνουν… και γίνεται κάτι σαν το “φακελάκι στους γιατρούς”. ΚΑΘΕΣΤΩΣ. Εγώ όμως ξεγέννησα στο Έλενα Βενιζέλου και με πέταξαν σαν το σκυλί στα υπόγεια του νοσοκομείου και δεν ήρθε κανένας γιατρός να με δει αφότου γέννησα επειδή δεν τους έδωσα τα χρήματα που μου ζητούσαν. Από τη γέννηση λοιπόν του παιδιού (και τους εννέα μήνες πριν από αυτήν) δεν αλλάζει τίποτα. Η χαρά της μάνας μετατρέπεται σε χρήμα…”

Απάντηση

Σε καμία διάταξη της κείμενης νομοθεσίας που αφορά στη λειτουργία των σχολικών μονάδων δεν προβλέπεται η χρήση σχολικών λιστών στους μαθητές και τους γονείς τους σχετικά με υλικά που πρέπει να αγοράσουν για στο σχολείο.

Παρ΄ όλα αυτά είναι ευρέως γνωστή σήμερα η τακτική πολλών δασκάλων σε σχολεία στην επικράτεια, οι οποίοι συντάσσουν λίστες που περιλαμβάνουν σχολικά είδη που πρέπει να προμηθευτούν οι οικογένειες με μεγάλο κόστος για τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.

Μετά από σχετική διαμαρτυρία του Συλλόγου Πολυτέκνων Σάμου, Ικαρίας και Φούρνων,  η Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Σάμου έδωσε οδηγίες προς όλους τους εκπαιδευτικούς «να μην προβαίνουν στη σύνταξη και διανομή σχολικών λιστών προς τους μαθητές και τους γονείς αυτών, δεδομένου ότι κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται σχετικά από την κείμενη νομοθεσία που αφορά στη λειτουργία των σχολικών μονάδων».

Η εν λόγω σχολική λίστα που είθισται να δίνεται εδώ και χρόνια στην έναρξη της σχολικής χρονιάς κατατείνει στην πιο εύρυθμη και δημιουργική λειτουργία του σχολείου. Στο παρελθόν ήταν εύκολο στους γονείς να προμηθεύονται τα σχολικά είδη με δική τους επιβάρυνση. Πλέον, όμως, εν μέσω κρίσης, καθίσταται αδύνατο για τις περισσότερες οικογένειες να φέρουν αυτό το βάρος.

Άλλωστε η αρχή του κοινωνικού κράτους επιτάσσει την κατοχύρωση των λεγόμενων κοινωνικών δικαιωμάτων των πολιτών που εξασφαλίζει αξιοπρεπή διαβίωση και κοινωνική συνοχή. Θεμελιώδες κοινωνικό δικαίωμα είναι το δικαίωμα στη «Δωρεάν παιδεία» (άρθρο 16 παρ. 4 εδ. α΄ Συντ.). Παρόλο που το δικαίωμα τυποποιείται στην ως άνω συνταγματική διάταξη και έχει καθιερωθεί να αναφέρεται ως «δικαίωμα δωρεάν παιδείας», στην πραγματικότητα εννοεί το δικαίωμα δωρεάν εκπαίδευσης. Η παιδεία, ως το περιεχόμενο και το αποτέλεσμα της εκπαίδευσης, δεν αποτιμάται οικονομικά. Με όρους κόστους μπορούμε να αναφερόμαστε μόνο στην εκπαίδευση, δηλαδή την οργανωμένη παιδεία, με την έννοια της παροχής εκπαιδευτικών υπηρεσιών. Το τί ακριβώς εννοούμε όταν μιλάμε για δωρεάν εκπαίδευση δεν είναι πάντοτε σαφές.

Πάντως, κατά τη νομολογία, το ελάχιστο περιεχόμενό της είναι αφενός η μη συμμετοχή του διδασκόμενου στο κόστος λειτουργίας και παροχής του εκπαιδευτικού έργου, δηλαδή η μη καταβολή διδάκτρων, και αφετέρου η δωρεάν προμήθεια και παροχή των αναγκαίων διδακτικών μέσων.

Αμυγδαλιά Τσιάρα-Δικηγόρος
Δικηγορικό Γραφείο
Eυγενίας Α. Φωτοπούλου 
Βασιλίσσης Σοφίας 6, T.K. 106 74 Αθήνα
Τηλέφωνα: 210 36 24 769, 211 7 80 80 80
Fax: 210 36 24 703
Email: info@efotopoulou.gr
Web: http://efotopoulou.gr/